Het is een taboe-onderwerp, maar een belangrijk onderwerp voor iedereen die actief is in de liefde: seksueel overdraagbare aandoeningen, oftewel soa’s. Al jaren is het aantal nieuwe soa’s per jaar ongeveer stabiel: duizenden mensen krijgen per jaar de diagnose van een soa.
Hoewel in de meeste gevallen een soa goed te behandelen valt, is het opvallend dat het aantal soa’s nog altijd niet afneemt. Zowel onder vrouwen als mannen is er veel kennis aanwezig over soa’s, het herkennen ervan en belangrijker nog: de preventie van soa’s.
Hoe kan het dan toch dat we ieder jaar duizenden nieuwe soa-gevallen zien bij soa klinieken, de GGD en huisarts? Dit heeft deels te maken met onoplettendheid en laksheid, maar ook met enkele misverstanden die in dit artikel uit de wereld worden geholpen.
Geen klachten, geen soa?
Helaas, je kunt een soa hebben zonder hier iets van te merken. Sterker nog, de meest voorkomende soa’s in Nederland (chlamydia en gonorroe) geven in heel veel gevallen geen symptomen bij vrouwen. Slechts 10% van de vrouwen ondervindt klachten van chlamydia, terwijl het overgrote deel van de vrouwen ook niks merkt van gonorroe.
Dit wil niet zeggen dat de soa ongevaarlijk is. Op de lange termijn kunnen er complicaties optreden, zoals opstijgende infecties en tijdelijke, gedeeltelijke onvruchtbaarheid.
Bovendien kan de soa ook zonder symptomen nog verspreid worden. Op deze wijze worden soa’s vaak doorgegeven zonder dat iemand het doorheeft.
Resistentie
Het komt steeds vaker voor dat bacteriële soa’s resistentie vertonen. Dat wil zeggen dat antibiotica niet goed aanslaat en de soa dus blijft overleven. Omdat er doorgaans geen controle soa test wordt uitgevoerd na afloop van de behandeling, kan de soa zo alsnog worden doorgegeven.
Resistentie komt onder meer door verkeerd medicijngebruik. Bij een antibioticakuur is het belangrijk dat de kuur volledig wordt afgemaakt.
Is dit niet het geval, dan bestaat de kans dat kleine hoeveelheden bacteriën aanwezig blijven in het lichaam in combinatie met lage concentraties antibiotica. Vergelijkbaar met vaccinatie bij mensen, kunnen bacteriën zo in feite “gevaccineerd” worden tegen antibiotica. De antibiotica is in te lage concentraties om de bacteriën volledig te doden, maar de bacterie kan wel aanpassingen maken waardoor het zich wapent tegen medicijnen.
Het gevolg is een lastig behandelbare bacterie die vervolgens doorgegeven kan worden aan anderen.
Altijd een soa test
Het is belangrijk om na onveilig seksueel contact altijd een soa test te laat uitvoeren. Dit geldt ook voor orale en anale seks, gezien ook op deze wijze soa’s kunnen worden doorgegeven.
Let bij het laten uitvoeren van een soa test op de zogenaamde incubatietijd. Dit is een periode waarin de bacterie wel aanwezig is in het lichaam, maar nog niet goed meetbaar. Voor chlamydia en gonorroe test wordt een wachttijd van tien tot veertien dagen aanbevolen na het laatste onveilige seksuele contact. Pas dan is de soa test volledig betrouwbaar.
